نحوه مطالعه در ماه مبارک رمضان
بهترین زمان خواب در ماه مبارک رمضان
با توجه به اینکه پس از اتمام ماه مبارک رمضان باز گرداندن ساعت خوابتان به حالت عادی دشوار خواهد بود بنابراین بهتر است در ساعت بیولوژیکی بدنتان تغییر ایجاد نکنید.ضمن اینکه بر اساس تحقیقات انجام شده ، داشتن خواب عمیق بین ساعات 11 شب تا 5 صبح اتفاق می افتد و خواب روزانه به هیچ وجه نمی تواند جایگزین خواب شب باشد. بنابراین بهترین حالت این است که از ساعت 23 تا ساعت 4 که برای خوردن سحری اقدام می کنید، خواب کافی و مفید داشته باشید.سعی کنید حداقل 1 ساعت پس از خوردن سحری و افطار از مطالعه کردن بپرهیزید به این دلیل که فشار خون به دلیل پر بودن معده بر روی مغز کاهش پیدا می کند.
بی شک این یکی از بهترین نقاط قوت ماه رمضان است. ما در طول روزهای عادی حداقل سه وعده غذایی داریم.
و این بدین معنی است که ما روزانه ۳بار گرسنه می شویم و ۳بار سیر. و اگر بخوایم دقیق تر به این موضوع نگاه کنیم، ما زمان نزدیک به وعده های غذایی روزانه را بدلیل گرسنگی و زمان بعد از غذا خوردن را بدلیل پر بودن معده از مواد غذایی از دست می دهیم یعنی روزانه غیر از خواب حدود ۴الی ۵ساعت را بدلیل پروسه غذاخوردن ازدست می دهیم.
اما در ماه رمضان دو وعده غذا داریم و اگر بطور صحیح برنامه ریزی کنیم می توانیم این ۴_۵ساعت پرتی را به ۲ ساعت کاهش بدهیم.
از طرفی چون بدن بصورت طولانی مدت گرسنگی را تجربه می کند حساسیتش نسبت به گرسنگی کاهش پیدا میکند و می تواانیم از خالی بودن معده (=جریان خون بیشتر در مغز) به نحو احسن در راستای یک مطالعه مفید و سودمند استفاده کنیم.
روش پیشنهادی مطالعه در ماه مبارک رمضان
حالا به این جمع بندی می رسیم که مطالعه در ماه مبارک رمضان می تواند از بعد از خوردن سحری و خواندن نماز صبح حدودا ساعت ۵ صبح شروع شود و تا قبل از آمدن به مدرسه ادامه پیدا کند. از ساعت ۱4 تا ۱۷هم استراحت را داریم تا هم مقداری انرژی ذخیره و هم خواب کم شب ها جبران شود. از ساعت ۱۷تا 19 یعنی زمان پایان روزه داری، زمان مناسبی برای مطالعه دروس سبک تر است. بهترین موقع خواب شب هم ساعت 23تا 4صبح می باشد. البته اجرای این نحوه مطالعه در ماه رمضان که بدان اشاره کردیم در روزهای اول ممکن است مشکل باشد اما مطمئنا به آن عادت خواهید کرد.
پس با یک برنامه ریزی خوب می شود مطالعه خوبی در ماه مبارک رمضان داشت و حتی با استفاده از ساعات طلایی مطالعه، بیشترین استفاده را از مطالعه در ماه رمضان نمود.
بهترین ساعات مطالعه در ماه مبارک رمضان
پس از میل کردن سحری بلافاصله به سراغ مطالعه نروید و پس از یک ساعت وقفه یعنی از ساعت 5 صبح مطالعه را آغاز کنید و تا ساعت 6:30 قبل از آمدن به مدرسه که هنوز احساس گرسنگی و ضعف نخواهید داشت، به مطالعه بپردازید.سپس می توانید زمانی را هم به استراحت و خواب اختصاص دهید تا هم کمبود خواب شب را جبران کنید و هم گرسنگی را کمتر احساس کنید. پس از استراحت تا زمان افطار می توانید به مطالعه یک یا دو واحد 60 دقیقه ایی از دروس عمومی و سبک و یا به حل تست از درس هایی که قبلا مطالعه نموده اید بپردازید.و یکساعت بعد از صرف افطار تا ساعت 23 مطالعه دروس دیگر را داشته باشید.
توصیه های غذایی در ماه مبارک رمضان
و اما برای کمک به مطالعه در ماه رمضان یکسری توصیه های غذایی وجود دار که می تواند روزه را بر ما آسان تر و از کاهش بازده مطالعاتی در ساعات نزدیک به افطار جلوگیری کند حتما سحری را کامل میل کنید. برای خوردن سحری حتما وقت کافی اختصاص دهید و با آرامش و دور از استرس غذای خود را میل نمایید.
یکی از موارد اشتباه غذایی در این وعده تسریع در غذا خوردن است که اثر آن بعد از چند روز روزه گرفتن در سیستم گوارش آشکار خواهد شد, عوارضی مثل سنگینی معده، عدم مراحل هضم طبیعی غذا در طول روز….
بهتر است در وعده‌ی سحر به جای استفاده از قندهای ساده نظیر حلوا، قند و شکر، شیرینی، مربا و عسل از قندهای مرکب نظیر نان، برنج و ماکارانی استفاده شود.
غذای افطار را به آرامی اما در یک وعده میل کنید و از خوردن تنقلات فراوان در فاصله افطار تا سحر بپرهیزید. این کار باعث می شود معده ی شما برای صرف سحری به طور کامل خالی و آماده باشد.
کلسیم و فسفر در بسیاری از واکنش‌های سیستم مغزی و آزاد کردن انرژی در بدن نقش دارند، لذا از آنجا که در ماه مبارک رمضان، تعداد وعده‌های غذایی کمتر می‌شود، متأسفانه برخی نسبت به مصرف شیر و ماست، غافل می‌شوند.
مصرف شیر ولرم، چه در وعده‌ی سحر و چه افطار، بسیار مؤثر می‌باشد.
وجود لبنیات در رژیم غذایی به دلیل داشتن کلسیم فراوان برای سلول های عصبی بسیار مفید بوده و موجب آرامش اعصاب خواهد شد , افرادی که می‌خواهند خواب راحتی داشته باشند، باید هنگام خواب یک لیوان شیر بنوشند.
مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین‌های گروه B و ویتامینE نظیر آجیل و گردو در اکسیژن‌رسانی به مغز و خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد مهاجم به مغز و اعصاب و در تمرکز و حافظه مؤثر بوده بنابراین در وعده‌ی شام بعد از افطار به افراد توصیه می شود.
بنابر این در روزهای ماه رمضان ساعت مطالعه شما حداقل 6ساعت خواهد بود. این ساعت هم خیلی معقول و خوب می باشد که جای هیچ نگرانی نیست. به این شرط که از تمامی این ساعات استفاده مفید داشته باشید و تمرکزتان تنها و تنها روی درسی باشد که می خوانید.
متاسفانه گروهی از دانش آموزان با توجه به کاهش ساعات و یا کیفیت مطالعه ، احساس ضعف و کارکرد پایین مغز در اثر گرسنگی در ماه رمضان درس خواندن در این ماه را بی فایده می دانند و مطالعه درسی خود را متوقف می کنند که این کار توصیه نمی شود و نتیجه ای جز پشیمانی و عقب ماندن از برنامه هایتان را نخواهد داشت. ضمن اینکه شروع مجدد مطالعه درسی پس از اتمام ماه رمضان با کندی و بازدهی کمتری برخوردار خواهد بود.بنابراین با تمامی مواردی که ممکن است در این ماه شما را دلزده و خسته از مطالعه کند،به جای تسلیم “مبارزه” کنید و شاهد نتیجه مثبت آن باشید.
تهیه کننده : مشاور محترم پایه یازدهم – سرکار خانم ناصری
تایید کننده: مدیریت محترم آموزشگاه – سرکار خانم ملائکه